واقعیت افزوده (AR) چیست؟

واقعیت افزوده (Augmented Reality یا AR) به معنای ترکیب هم‌زمان اطلاعات دیجیتال با محیط واقعی کاربر است. فناوری AR محتوا را بر روی دنیای واقعی پوشش می‌دهد و درک کاربر از واقعیت را تقویت می‌کند، نه اینکه آن را جایگزین نماید.

دستگاه‌های واقعیت افزوده به دوربین‌ها، حسگرها و نمایشگرها مجهز هستند. این دستگاه‌ها می‌توانند شامل تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها برای تجربه‌های واقعیت افزوده موبایلی یا “پوشیدنی‌هایی” مانند عینک‌ها و هدست‌های هوشمند باشند. این دستگاه‌ها دنیای فیزیکی را دریافت کرده و محتوای دیجیتال (مثل مدل‌های سه‌بعدی، تصاویر یا ویدیوها) را به صحنه اضافه می‌کنند و به این ترتیب جهان دیجیتال و مجازی را با هم ادغام می‌کنند.

فناوری‌های واقعیت افزوده در حوزه‌های مختلفی از جمله تجارت، تولید و سرگرمی کاربرد دارند.

واقعیت افزوده (AR) چگونه کار می‌کند؟

واقعیت افزوده با استفاده از سخت‌افزارهای مجهز به دوربین مانند عینک‌های هوشمند یا نمایشگرهایی که به سرانسان بسته می‌شود، قابل اجراست.

دستگاه‌های همراه مانند آیپد یا آیفون و برخی موبایل‌های آندرویدی که به فناوری‌هایی مانند GPS، شتاب‌سنج‌ها و حسگرها مجهز هستند، برای برنامه‌های واقعیت افزوده بسیار مناسب‌اند و این فناوری را برای مصرف‌کنندگان عمومی در دسترس‌تر می‌کنند. در سال‌های اخیر، چندین شرکت فناوری APIهایی مانند ARKit اپل و ARCore گوگل را عرضه کرده‌اند که توسعه برنامه‌های واقعیت افزوده موبایلی را برای اندروید و iOS ممکن می‌سازد. ولی برای حس واقعی‌تر واقعیت افزوده می‌توان از هدست‎‌های شرکت اپل (اپل ویژن پرو) و مایکروسافت (متاکوئست) نام برد.

اگرچه انواع داده‌ها و حسگرهایی که نرم‌افزارهای واقعیت افزوده ممکن است از آن‌ها استفاده کنند متفاوت‌اند، اما مراحل اصلی فرایند واقعیت افزوده به‌طور کلی به این شرح است:

1. حس کردن و ردیابی
   یک دستگاه واقعیت افزوده جریان ویدیویی از میدان دید کاربر دریافت می‌کند و محیط را حس کرده و اجسام فیزیکی موجود در دید را ردیابی می‌کند. این مرحله ممکن است شامل جمع‌آوری داده از شتاب‌سنج‌ها، ژیروسکوپ‌ها، GPS یا لیزرها در کنار جریان ویدیویی برای ردیابی موقعیت و جهت‌گیری کاربر باشد.
2. پردازش و شناسایی
   نرم‌افزار واقعیت افزوده محیط را اسکن و پردازش می‌کند، این پردازش ممکن است شامل اتصال به همزاد دیجیتال یک جسم (یک کپی سه‌بعدی از جسم ذخیره‌شده در فضای ابری) یا استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای شناسایی جسم فیزیکی باشد. در طول این فرآیند، نرم‌افزار AR اطلاعات دریافتی را پردازش می‌کند و اشیاء و ویژگی‌های محیطی قابل افزایش را شناسایی می‌کند. این کار می‌تواند شامل ارسال داده از حسگرهای جسم فیزیکی به همزاد دیجیتال آن باشد، یا ترکیب داده‌های ردیابی با اطلاعات دیگر مانند قیمت محصول یا داده‌های چرخه عمر تجهیزات.
3. رندر و نمایش
   اطلاعات دریافتی از نرم‌افزار AR بر روی دستگاه AR نمایش داده می‌شود و محتوای کامپیوتری بر روی میدان دید کاربر قرار می‌گیرد. اطلاعات دیجیتال با زاویه و جهت درست رندر شده و طوری به کاربر نمایش داده می‌شود که انگار جسم به‌طور فیزیکی حضور دارد. کاربر دستورالعمل‌های تعامل را دنبال می‌کند و از طریق لمس صفحه، حرکات فیزیکی یا دستورات صوتی فرمان‌هایی را ارسال می‌کند. این فرمان‌ها توسط نرم‌افزار دریافت شده و به جسم دیجیتال پوشانده‌شده منتقل می‌شود تا کاربر بتواند آن را دستکاری کند.

واقعیت افزوده (AR)

واقعیت افزوده (AR) در مقابل واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی

واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی فناوری‌هایی هستند که با محتوای تولیدشده توسط کامپیوتر، درک کاربر از جهان فیزیکی را تغییر می‌دهند.

واقعیت افزوده (AR)

واقعیت افزوده محتوای دیجیتال را بر دنیای واقعی قرار می‌دهد. با استفاده از واقعیت افزوده، کاربران همچنان محیط‌های فیزیکی خود را می‌بینند و با آن‌ها تعامل دارند، در حالی که اطلاعات دیجیتالی اضافی بر روی دید آن‌ها افزوده می‌شود. این فناوری را می‌توان بر روی دستگاه‌های همراه از طریق اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده یا با عینک‌های AR تجربه کرد. نمونه‌هایی از این فناوری شامل موارد زیر است:

• اپلیکیشن‌های نقشه‌یابی موبایل که تجربه‌ای از واقعیت افزوده را با اضافه کردن جهت و نام خیابان‌ها ارائه می‌دهند و به کاربران در پیمایش در دنیای واقعی کمک می‌کنند.
• اپلیکیشن Ikea Place که به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از AR، مبلمان را به‌صورت مجازی در خانه خود قرار دهند.
• فیلترهای شبکه‌های اجتماعی مانند فیلترهای اسنپ‌چت که به کاربران اجازه می‌دهد تصاویر دوربین گوشی خود را در لحظه تغییر دهند.

واقعیت مجازی (VR)

واقعیت مجازی کاربران را در محیطی دیجیتال غرق می‌کند، معمولاً با استفاده از هدست‌های VR یا نمایشگرهای نصب‌شده بر سر. برخلاف AR، واقعیت مجازی به‌طور کامل دنیای فیزیکی را جایگزین کرده و کاربران را با نمایی ۳۶۰ درجه از محیط‌های تولیدشده توسط کامپیوتر احاطه می‌کند. مثال‌هایی شامل موارد زیر هستند:

• متاورس، یک دنیای دیجیتالی واقعیت مجازی غوطه‌ور که توسط شرکت متا توسعه یافته است.
• موزه هنرهای زیبا در VR که به کاربران اجازه می‌دهد به‌صورت مجازی از نمایشگاه‌های مشهور موزه‌های سراسر جهان بازدید کنند.

واقعیت ترکیبی (MR)

واقعیت ترکیبی که می‌توان آن را یک اصطلاح جامع برای برخی از انواع پیشرفته AR دانست، تجربه‌هایی را خلق می‌کند که در آن محتوای دیجیتال با دنیای واقعی تعامل دارد و اشیاء مجازی با محیط فیزیکی ترکیب می‌شوند. در واقعیت ترکیبی، کاربر می‌تواند به‌طور هم‌زمان با آیتم‌های فیزیکی و مجازی تعامل داشته باشد. مثال‌هایی از این فناوری شامل موارد زیر است:

• بازی‌های ویدیویی AR یا پلتفرم‌هایی مانند HoloLens مایکروسافت که به کاربران اجازه می‌دهد از اشیاء فیزیکی مانند بطری آب یا یک قطعه مبلمان استفاده کنند.
• برنامه‌های طراحی و نمونه‌سازی که می‌توانند تصویر هولوگرافی از یک شیء را در فضایی که قرار است قرار گیرد، نمایش دهند.

واقعیت افزوده (AR)

انواع واقعیت افزوده (AR)

دو نوع اصلی واقعیت افزوده عبارتند از واقعیت افزوده مبتنی بر نشانگر و واقعیت افزوده بدون نشانگر. در حالی که نوع اول هزینه کمتری دارد و دسترسی به آن آسان‌تر است، نوع دوم تجربه‌ای فراگیرتر را ارائه می‌دهد.

واقعیت افزوده مبتنی بر نشانگر

در واقعیت افزوده مبتنی بر نشانگر، محتوای دیجیتال روی یک محرک فیزیکی در محیط واقعی نمایش داده می‌شود. این محرک می‌تواند کد QR، تصویر یا سایر نشانگرها باشد. زمانی که دوربین دستگاه این نشانگر را تشخیص می‌دهد، نمایش تجربه واقعیت افزوده مربوط فعال می‌شود. این نوع از واقعیت افزوده، که می‌تواند در هر زمانی و از طریق دستگاه‌های مختلف در دسترس باشد، به عنوان مدل واقعیت افزوده‌ای بسیار انعطاف‌پذیر شناخته می‌شود.

واقعیت افزوده بدون نشانگر

واقعیت افزوده بدون نشانگر، برعکس نوع اول، نیازی به یک محرک خاص ندارد. این نوع واقعیت افزوده به حسگرهای دستگاه مانند GPS، شتاب‌سنج و دوربین‌ها وابسته است تا محیط کاربر را در زمان واقعی شناسایی و نقشه‌برداری کند. با تحلیل محیط فیزیکی کاربر و با استفاده از الگوریتم‌ها و بینایی کامپیوتری، این سیستم‌ها مکان مناسب برای قرار دادن محتوای دیجیتال را مشخص می‌کنند و تجربه‌ای خودجوش و پویا برای کاربران ایجاد می‌کنند.

موارد استفاده از واقعیت افزوده (AR)

آموزش

واقعیت افزوده می‌تواند تجربه‌های یادگیری غوطه‌ورانه‌ای را برای دانش‌آموزان فراهم کند. این می‌تواند شامل کاوش و تعامل با مدل‌های سه‌بعدی و شبیه‌سازی‌های علمی باشد که در محیط فیزیکی اطراف آن‌ها قرار گرفته‌اند.

بازی

بازی‌های واقعیت افزوده مانند Pokemon GO موجودات یا اشیاء مجازی را به مکان‌های دنیای واقعی اضافه می‌کنند و تجربه‌ای جذاب و تعاملی ایجاد می‌نمایند.

بهداشت و درمان

در حوزه سلامت، واقعیت افزوده می‌تواند در آموزش پزشکی، برنامه‌ریزی جراحی و آموزش بیماران به کار گرفته شود. جراحان می‌توانند داده‌های بیمار، مدل‌های آناتومی و راهنمایی‌های جراحی را در میدان دید خود مشاهده کنند و دقت و نتایج بیمار را بهبود دهند.

تولید و صنعت 4.0

در محیط‌های صنعتی، واقعیت افزوده برای آموزش کارکنان، ارائه دستورالعمل‌های مرحله‌به‌مرحله در طول فرآیند تولید و ایجاد دوقلوهای دیجیتالی از محصولات یا تجهیزات به کار می‌رود.

مسیریابی

اپلیکیشن‌های راه‌یابی مبتنی بر واقعیت افزوده می‌توانند مسیرها، نقاط دیدنی و اطلاعات متنی را بر روی تجربه واقعی کاربران نمایش دهند و به روشی ساده اطلاعات را ارائه دهند.

واقعیت افزوده (AR)

واقعیت افزوده (AR) در تجارت

واقعیت افزوده به طور قابل‌توجهی بر نحوه تعامل مصرف‌کنندگان با محصولات و برندها تأثیر گذاشته است. با ترکیب محتوای دیجیتال و محیط خرید فیزیکی، فناوری AR می‌تواند تعامل کاربران را افزایش دهد و تجربه خرید را شخصی‌سازی کند و یک تجربه عالی از حس مشتری به کالا ایجاد نماید.

بهبود نمایش محصولات

از طریق اپلیکیشن‌های موبایل یا نمایشگرهای فروشگاهی مجهز به AR، خریداران می‌توانند به صورت مجازی لباس، لوازم جانبی یا محصولات آرایشی را امتحان کنند. همچنین می‌توانند دکوراسیون داخلی را در فضای خانه خود مشاهده کنند؛ برای مثال، شرکت ایکیا با اپلیکیشن واقعیت افزوده خود به موفقیت بزرگی در این زمینه دست یافته است. این تجربه‌های همه‌جانبه، خرید آنلاین و حضوری را ترکیب کرده و به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری خرید کنند.

یکپارچگی بی‌نقص چندکاناله

واقعیت افزوده به صورت بی‌نقص با کانال‌های خرید مختلف از جمله فروشگاه‌های فیزیکی، پلتفرم‌های تجارت الکترونیک و اپلیکیشن‌های موبایل یکپارچه می‌شود و تجربه خرید یکپارچه و منسجمی را در نقاط تماس مختلف ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، ممکن است مشتری از اپلیکیشن موبایل مجهز به AR استفاده کند تا لوازم آرایشی را امتحان کند و سپس برای خرید نهایی به فروشگاه مراجعه نماید.

بهبود مسیریابی در فروشگاه‌ها

واقعیت افزوده می‌تواند تجربه کاربران را با ارائه محیط‌های مجازی تعاملی مانند نقشه‌ها، راهنمای محصولات و اطلاعات متنی در دنیای واقعی بهبود بخشد. خرده‌فروشان ممکن است از هوش مصنوعی برای هدایت مشتریان به محصولات یا تخفیف‌های خاص در فروشگاه استفاده کنند یا پیشنهادهایی متناسب با موقعیت مکانی کاربر نمایش دهند، که باعث می‌شود مشتریان به گشت‌وگذار بیشتری در فروشگاه تشویق شوند.

واقعیت افزوده (AR)

جمع‌بندی

واقعیت افزوده (AR) فناوری است که محتوای دیجیتال را با دنیای واقعی ترکیب می‌کند و تجربه‌ای جذاب و تعاملی برای کاربران فراهم می‌نماید. این فناوری با استفاده از دوربین، حسگرها و نمایشگرها، تصاویر یا اطلاعات دیجیتالی را به دیدگاه کاربر اضافه می‌کند. در واقعیت افزوده، کاربران همچنان محیط فیزیکی خود را می‌بینند، اما اطلاعات اضافی روی دید آن‌ها قرار می‌گیرد. این فناوری در حوزه‌های مختلف از جمله آموزش، بازی، بهداشت و درمان، تولید، مسیریابی و تجارت کاربرد دارد و به افزایش تعامل و شخصی‌سازی تجربه کاربری کمک می‌کند.

سوالات متداول

• واقعیت افزوده (AR) چیست؟

واقعیت افزوده فناوری است که اطلاعات دیجیتال را بر روی دنیای واقعی اضافه می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد با محیط فیزیکی خود به شیوه‌ای جدید تعامل کنند.

• تفاوت بین واقعیت افزوده و واقعیت مجازی چیست؟

واقعیت افزوده محتوای دیجیتال را به محیط واقعی کاربر اضافه می‌کند، در حالی که واقعیت مجازی کاربران را به دنیای مجازی کامل منتقل کرده و دنیای واقعی را کاملاً جایگزین می‌کند.

• واقعیت افزوده (AR) چگونه کار می‌کند؟

این فناوری از دوربین‌ها، حسگرها و نرم‌افزارها برای شناسایی محیط کاربر و نمایش محتواهای دیجیتال به صورت زنده در دنیای واقعی استفاده می‌کند.

• کاربردهای واقعیت افزوده در تجارت چیست؟

واقعیت افزوده در تجارت برای بهبود نمایش محصولات، مسیریابی در فروشگاه‌ها و ارائه تجربه خرید چندکاناله استفاده می‌شود.

• چگونه واقعیت افزوده می‌تواند در آموزش کمک کند؟

واقعیت افزوده به دانش‌آموزان امکان می‌دهد با مدل‌های سه‌بعدی و شبیه‌سازی‌های علمی به شکل واقعی و تعاملی آشنا شوند و تجربه یادگیری غنی‌تری داشته باشند.

• کدام شرکت‌ها پیشرو در توسعه فناوری واقعیت افزوده (AR) هستند؟

شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل با API‌های ARKit و ARCore به توسعه فناوری واقعیت افزوده برای موبایل کمک کرده‌اند.

• آیا واقعیت افزوده فقط بر روی دستگاه‌های مخصوص مانند هدست‌ها قابل استفاده است؟

خیر، واقعیت افزوده بر روی دستگاه‌های معمولی مانند تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها نیز قابل استفاده است.

• واقعیت افزوده (AR) چگونه به بهبود تجربه مشتریان کمک می‌کند؟

این فناوری با ارائه امکان نمایش محصولات به صورت مجازی و راهنمایی در فروشگاه، تجربه خرید را شخصی‌سازی کرده و اعتماد مشتریان را افزایش می‌دهد.

• آیا واقعیت افزوده می‌تواند به هدایت مشتریان در فروشگاه کمک کند؟

بله، اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده می‌توانند با استفاده از نقشه‌ها و اطلاعات متنی، مسیرهای خرید را به مشتریان نشان دهند.

• آیا واقعیت افزوده (AR) در صنعت و تولید کاربرد دارد؟

بله، واقعیت افزوده در صنایع برای آموزش کارکنان، ارائه دستورالعمل‌ها و ایجاد دوقلوهای دیجیتال از تجهیزات به کار می‌رود.