متاورس چیست؟ راهنمای جامع

متاورس، یک دنباله فرضی برای اینترنت است که به مردم این امکان را می‌دهد تا در محیطی مجازی با یکدیگر ملاقات کنند، ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند، ایجاد کنند، کار کنند و در فضای وب به کاوش بپردازند. با اینکه بسیاری از مردم این فناوری را جذاب و الهام‌بخش می‌دانند، واقعیت این فناوری هنوز موضوع بحث و تردید است. متاورس چیست و چرا باید درباره آن بیشتر بدانید؟ این راهنمای جامع به همین موضوع می‌پردازد.

متاورس چیست؟

متاورس یک مفهوم آینده‌نگرانه از اینترنت است که در آن، افراد به‌جای استفاده از کامپیوتر، از محیط‌های مجازی برای مرور وب استفاده می‌کنند. در متاورس، کاربران ظاهراً می‌توانند به هر وب‌سایت یا سرویسی از طریق ابزارهای واقعیت مجازی (VR) دسترسی داشته باشند. به بیان ساده، می‌توانید متاورس را به‌عنوان یک واقعیت شبیه‌سازی‌شده توسط کامپیوتر تصور کنید که در آن قادر هستید ایده‌های خود را بیان کنید، با مردم از سراسر جهان (یا دقیق‌تر بگوییم، آواتارهای آن‌ها) ملاقات کنید، کار کنید، خلق کنید، بازی کنید یا به اطلاعات دسترسی پیدا کنید. هدف نهایی متاورس این است که فناوری اینترنت را فراتر از قابلیت‌های کنونی خود ببرد و به کاربران امکان ارتباط، مرور و تعامل اجتماعی بیشتری نسبت به گذشته بدهد.

پیشرفت‌های فعلی متاورس

متاورس هنوز یک مفهوم در حال توسعه است، اما وعده‌های مرتبط با این فناوری بسیار جاه‌طلبانه‌اند. برای مثال، شرکت‌های فناوری مانند متا (که پیش‌تر به نام فیس‌بوک شناخته می‌شد) در حال تحقیق و توسعه گسترده در زمینه متاورس هستند و ادعا می‌کنند که این فناوری “دنیای شماست، دنیایی که در آن همه چیز ممکن است.” این وعده‌ها تا حدی به واقعیت نزدیک شده است؛ زیرا هنرمندان، تولیدکنندگان محتوا، محیط‌زیست‌گرایان و حتی پزشکان از ابزارهای متاورس برای ساده‌سازی کارهای روزمره خود استفاده می‌کنند.

از آنجا که متاورس به‌دنبال اضافه کردن تعاملات بیشتر به مرور روزمره ما است، جای تعجب نیست که مفاهیم اصلی آن شامل اتاق‌های ملاقات مجازی، مراکز اجتماعی و حتی باغ‌های اجتماعی است – همه در یک فضای واحد. در این مفهوم، متاورس مانند محیطی مجازی عمل می‌کند که به نیازهای شما پاسخ می‌دهد، چه برای شرکت در جلسات کاری باشد و چه برای تماشای فیلم با دوستان. این تنها بخشی از پتانسیل این فناوری است. نمونه‌ای عالی از یک متاورس کامل‌شده را می‌توان در قسمت “A Bicyclops Built for Two” از برنامه تلویزیونی مشهور “فیوچراما” دید، که رابط اینترنتی در این قسمت شبیه به مفاهیم کنونی سازندگان متاورس است.

مزایا و نگرانی‌ها

به گفته حامیان این فناوری، علاوه بر مزایای ذکر شده، متاورس به‌دنبال ایجاد مجموعه‌ای جدید از ابزارها و افزایش ارتباط میان افراد به سطحی نزدیک‌تر از گذشته است. با این وجود، منتقدان متاورس با وجود این دیدگاه خوش‌بینانه، سناریوهای فرضی ترسناکی از دنیای دیستوپیایی را مطرح می‌کنند که در آن افراد به‌صورت داوطلبانه خود را از دنیای بیرون جدا کرده و به‌طور تمام‌وقت در متاورس زندگی می‌کنند. برخی همچنین به مسائل احتمالی مربوط به حریم خصوصی، امنیت داده‌ها و حتی زورگویی سایبری اشاره می‌کنند که ممکن است از این فناوری ناشی شود.

وجود یک فضای مجازی جدید به‌طور محتمل منجر به انواع جدیدی از جرایم سایبری خواهد شد. اما از آنجا که هیچ‌کس نمی‌داند متاورس چگونه تکامل خواهد یافت، پیش‌بینی این که این نگرانی‌ها چگونه به واقعیت تبدیل خواهند شد دشوار است. یک نکته، اما، روشن است. در حالی که جهان در حال بحث درباره مزایا و معایب این فناوری است، ابزارهای کلیدی آن – واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) – هم‌اکنون نیز به روش‌های چشمگیر و هیجان‌انگیزی به کمک پزشکان، معلمان و هنرمندان آمده‌اند.

واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)

واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، پایه و اساس فناوری متاورس را تشکیل می‌دهند. بدون AR و VR، متاورس چیزی بیشتر از اینترنت نیست که در حال حاضر از طریق گوشی‌ها، کامپیوترها یا تبلت‌ها مرور می‌کنیم.

واقعیت افزوده (AR) چیست؟

واقعیت افزوده (AR) فناوری‌ای است که محیط واقعی را با افزودن عناصر مجازی تعاملی بهبود می‌بخشد. در AR، محتوایی مانند تصاویر یا صداها به‌صورت همزمان روی واقعیت نمایش داده می‌شود و به کاربران این امکان را می‌دهد که در حین انجام وظایف مختلف با این عناصر تعامل کنند؛ برای مثال، پروژه‌های ساختمانی (نمایش نقشه‌های معماری) یا تحلیل‌های پزشکی (تصویرسازی MRI و سی‌تی‌اسکن).

یکی از بهترین مثال‌های AR، فیلترهای عکسی است که به کاربران امکان خلق محتوای جذاب و سرگرم‌کننده را می‌دهد. در این روش، دوربین چهره را شناسایی می‌کند و سپس AR ویژگی‌های چهره را تشخیص داده و با ایجاد تصویری مجازی، ظاهر فرد را تغییر می‌دهد و تصاویر و ویدیوهای جالبی ایجاد می‌کند. نمونه عالی دیگر، ابزار AR شرکت IKEA است که به کاربران اجازه می‌دهد تا مبلمان را به‌صورت مجازی در خانه‌های خود قرار داده و قبل از خرید، شکل و جای مناسب آن را ببینند.

از نظر کاربردهای مفیدتر، فناوری AR ابزار بصری موثری برای اهداف آموزشی و پزشکی فراهم می‌کند. معلمان می‌توانند با استفاده از فناوری AR تجربه یادگیری را با مدل‌سازی سه‌بعدی و ارتقاء بصری بهبود دهند. همچنین، پزشکان می‌توانند با استفاده از تصاویر AR ساختارهای پیچیده آناتومی را در حین انجام عمل‌ها بهتر ببینند.

اگرچه AR در متاورس کمتر از VR اهمیت دارد، اما همچنان یک گام مهم در توسعه متاورس محسوب می‌شود.

واقعیت مجازی (VR) چیست؟

واقعیت مجازی، فناوری‌ای است که کاربران را به‌طور کامل در فضاهای دیجیتال غرق می‌کند. در حالی که AR عناصر بصری را برای بهبود تجربه واقعی فراهم می‌کند، VR یک محیط دیجیتال ایجاد می‌کند تا کاربران را از دنیای واقعی به فضای مجازی “منتقل” کند.

VR برای رسیدن به هدف خود از دستگاه‌هایی مانند هدست‌های واقعیت مجازی استفاده می‌کند که قادر به شبیه‌سازی محیط‌های مختلف هستند (از رابط‌های کارتونی گرفته تا تصاویر واقعی) که باعث می‌شود کاربران احساس کنند در مکان دیگری قرار دارند. فناوری VR همچنین شامل ابزارهایی می‌شود که تجربیات دستگاه‌ها را تقویت می‌کنند، از جمله سیستم‌های صوتی، تردمیل‌های ردیاب حرکت، یا حتی ابزارهایی که از بازخورد نیرو پشتیبانی می‌کنند (مانند فرمان‌های بازی برای مسابقات شبیه‌سازی). بازی‌های VR و سینمای 4D نمونه‌های عالی از کاربردهای موفقیت‌آمیز VR هستند، اما VR می‌تواند برای آموزش (کلاس‌های مجازی)، تمرین (شبیه‌ساز پرواز) یا حتی گردشگری مجازی نیز استفاده شود.

از نظر متاورس، VR عنصر اصلی این فناوری است. از آنجا که اصل متاورس بر تعامل اجتماعی در محیط‌های مجازی متمرکز است، وجود فناوری VR قدرتمند برای فراهم کردن این تجربه حیاتی است. به همین دلیل شرکت‌های فناوری به‌شدت در هدست‌های VR سرمایه‌گذاری می‌کنند تا محیط‌هایی مناسب برای نیازهای متاورس ایجاد کنند. در حالی که کاربردهای فعلی VR بیشتر در حوزه سرگرمی متمرکز است، توسعه‌های آینده ممکن است بر روی ایستگاه‌های کاری پایدار (مانند اتاق‌های جلسه VR) یا حتی خدمات خرده‌فروشی تعاملی تمرکز کند.

فناوری‌های متاورس و پیشرفت‌های تکنولوژیکی

متاورس با ترکیب فناوری‌های واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، مدل‌سازی سه‌بعدی، بلاک‌چین و اینترنت اشیاء (IoT)، محیط‌های مجازی تعاملی ایجاد می‌کند. هرکدام از این فناوری‌ها به کاربران کمک می‌کنند تا به صورت حسی یا عملیاتی در یک محیط شبیه‌سازی‌شده به انجام وظایف خاصی بپردازند.

در حال حاضر، شرکت‌های فناوری اطلاعات در تلاش هستند تا هدست‌های سبک‌تر و نمایشگرهای راحت‌تری نسبت به عینک‌های VR فعلی ارائه دهند. همچنین، عینک‌های هوشمند AR نیز در دست توسعه هستند؛ به عنوان مثال، عینک‌های هوشمند Ray-Ban Wayfarer از اولین محصولات در این زمینه است. با این پیشرفت‌ها، تمایل به استفاده از هوش مصنوعی و اتصال 5G برای کاهش تاخیر و بهبود عملکرد بیشتر شده است.

این تحولات ممکن است به آینده‌ای منجر شود که کاربران بتوانند بدون نیاز به هدست‌های حجیم و از طریق دستگاه‌های مختلف به متاورس دسترسی پیدا کنند و به صورت یکپارچه آن را کاوش کنند. حامیان متاورس انتظار دارند که این فناوری به سمت تجربیات تعاملی‌تر مانند خریدهای مجازی (برای مثال، امتحان لباس‌ها قبل از خرید) و آموزش (کاوش در موزه‌ها به صورت دیجیتال) حرکت کند.

متاورس چگونه کار می‌کند؟

برای درک عملکرد متاورس، می‌توان آن را به کتابخانه‌ای تشبیه کرد. یک کتابخانه معمولی مانند اینترنت است – میزبان هزاران کتاب (یا در اینترنت میلیون‌ها وب‌سایت) است که در طول، ژانر و محتوا متفاوت هستند. هر کسی که به این کتابخانه دسترسی دارد می‌تواند این کتاب‌ها را برای تحقیق یا سرگرمی مرور کند، که این یک تجربه تعاملی ایجاد می‌کند. اما در کتابخانه متاورس، به‌جای ورق زدن کتاب‌ها، خوانندگان می‌توانند با کمک فناوری‌های VR، AR و مدل‌سازی سه‌بعدی وارد کتاب شوند و تجربه مرور تعاملی‌تر و غوطه‌ورانه‌تری داشته باشند.

به عبارت دیگر، متاورس یک روش جدید برای مرور وب فراهم می‌کند که به جای آوردن اینترنت به سوی مردم، آن‌ها را به سمت اینترنت می‌برد.

مثال‌ها و کاربردهای متاورس

متاورس در حوزه‌های مختلفی از سرگرمی تا کار و حتی فراتر از آن کاربرد دارد. اگرچه برخی از کاربردها همچنان نظری هستند، کاربران در حال حاضر می‌توانند بسیاری از آن‌ها را تجربه کنند.

• کسب‌وکار و کار. پاندمی کووید-19، کار از راه دور و جلسات زوم را در بسیاری از محیط‌های کاری عادی کرده است و بسیاری از کارکنان برای شغل خود به اینترنت وابسته شده‌اند. جلسات در یک فضای واقعیت مجازی غوطه‌ور، جایی که تیم‌ها با استفاده از آواتارهای دیجیتال ملاقات می‌کنند و همان حس ارتباطی را دارند که در یک اتاق کنفرانس فیزیکی احساس می‌شود، به آرامی به واقعیت نزدیک می‌شود. حامیان مفهوم متاورس این فناوری را به‌عنوان راهی برای بهره‌برداری از مزایای کار از راه دور بدون از دست دادن جنبه‌های مثبت محیط اداری می‌بینند.
• سرگرمی. بیشتر دستگاه‌های VR فعلی تجربه‌های سرگرمی غوطه‌ورانه‌ای مانند کنسرت‌های موسیقی یا بازی‌های چندنفره ارائه می‌دهند. فرانچایز آنلاین Fortnite چندین رویداد بزرگ موسیقی برگزار کرده که به گیمرها امکان شرکت در این نمایش‌ها را در دنیای مجازی می‌دهد. یک ویژگی منحصر به فرد سرگرمی در متاورس، حذف محدودیت‌های جغرافیایی است – می‌توانید تجربه‌ای شبیه به آنچه در کنسرت‌ها و رویدادهای ورزشی حضوری دارید، بدون نیاز به حضور فیزیکی داشته باشید.
• آموزش. با توجه به پایه‌های فناوری VR و AR، متاورس می‌تواند ابزار قدرتمندی برای آموزش و تمرین باشد. دانش‌آموزان می‌توانند در محیط‌های واقعیت مجازی به درس‌ها حاضر شوند، حتی اگر نتوانند به دانشگاه یا دانشکده خود مراجعه کنند. علاوه بر این، کلاس‌های درس متاورسی می‌توانند برای بصری‌سازی و توضیح موضوعات پیچیده‌تر استفاده شوند، برای مثال با استفاده از مدل‌های سه‌بعدی مجازی جهت نمایش حرکت ذرات الکتریکی یا ساختار سلول‌های انسانی.
• ارتباطات اجتماعی و اوقات فراغت. در نظریه، اینترنت مبتنی بر VR می‌تواند توسعه ارتباطات اجتماعی در فضاهای دیجیتال را موثرتر کند. اگر دور از خانه بودید و دلتنگ دوستان خود شدید، می‌توانید با استفاده از هدست VR با آن‌ها در دنیای مجازی متاورس ملاقات کنید. چه در رویدادهای سرگرمی که پیشتر بحث کردیم شرکت کنید، چه بازی کنید یا فقط معاشرت کنید، تعامل اجتماعی در متاورس می‌تواند تجربه‌ای طبیعی‌تر و قانع‌کننده‌تر از چت‌های آنلاین یا تماس‌های ویدیویی باشد.

چگونه به متاورس دسترسی پیدا کنیم

طبق گفته‌های توسعه‌دهندگان متاورس، شما قادر خواهید بود از طریق هر دستگاهی با اتصال اینترنت و یک هدست VR به متاورس بپیوندید. با این حال، در حالی که شرکت‌هایی مانند گوگل و متا به شدت در این فناوری سرمایه‌گذاری می‌کنند، یک متاورس کاملاً عملیاتی هنوز در دست توسعه است. شما می‌توانید از طریق کنسول بازی یا کامپیوتر خود محصولات جدید نایک را در نیکلند (Nikeland) در پلتفرم Roblox بررسی کنید. همچنین، می‌توانید با استفاده از هدست VR در پلتفرم Horizon Worlds متا با دوستان خود معاشرت کنید. بسیاری از تجربیات متاورس در دسترس هستند، اما آن‌ها به‌صورت جداگانه روی پلتفرم‌های مختلف وجود دارند و از طریق دستگاه‌های مختلف و بدون یکپارچگی قابل دسترسی‌اند.

تا زمانی که متاورس کاملاً کامل شود، کاربران تنها می‌توانند به اجزای مختلف آن از طریق هدست‌های VR، کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند، تلویزیون‌های هوشمند و کنسول‌ها دسترسی داشته باشند. دسترسی به این اجزا معمولاً به برنامه‌ها یا تنظیمات دستگاه خاصی نیاز دارد که ویژگی‌های VR، AR و سایر امکانات متاورس را پشتیبانی کنند.

ویژگی‌های فناوری متاورس

فناوری‌های اصلی متاورس شامل واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) و همچنین فناوری‌هایی مانند بلاک‌چین، اینترنت اشیا (IoT)، و مدل‌سازی سه‌بعدی است که هر کدام از این موارد مزایای خاص خود را برای پشتیبانی از متاورس ارائه می‌کنند.

بلاک‌چین

به‌طور خلاصه، بلاک‌چین یک پایگاه داده غیرمتمرکز است که به کاربران امکان می‌دهد دارایی‌های دیجیتال خود را به‌صورت امن تملک، معامله و فروش کنند. از طریق ارزهای دیجیتال و توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT)، کاربران می‌توانند زمین‌های مجازی، آثار هنری و آیتم‌های داخل بازی را که به‌صورت منحصربه‌فرد در بلاک‌چین ثبت شده‌اند، خریداری کنند.

بلاک‌چین مانند یک دفتر کل دیجیتال عمل می‌کند که شامل بلوک‌های به‌هم پیوسته‌ای از داده‌های تراکنش است و نمی‌توان آن‌ها را تغییر داد یا حذف کرد. هر کاربر نسخه‌ای از این دفتر کل را دارد، به این معنی که هیچ‌کس به‌تنهایی کنترل کامل بر بلاک‌چین ندارد. هر بلوک همچنین دارای رمزگذاری است که امنیت کل سیستم را به‌شدت افزایش می‌دهد. به دلیل این ویژگی‌ها، استفاده از بلاک‌چین شفافیت، امنیت و آزادی بیشتری برای کاربران فراهم می‌کند.

به عنوان مثال، پلتفرم‌هایی مانند Decentraland و The Sandbox به کاربران اجازه می‌دهند تا املاک مجازی را به‌صورت NFT خریداری کنند که سپس می‌توانند آن‌ها را توسعه، فروش یا اجاره دهند. اگر کاربری قصد اجاره یا فروش ملک خود را داشته باشد، باید تراکنش جدیدی (یا بلوک جدیدی) ایجاد کند. اما پیش از تکمیل این فرآیند، شرکت‌کنندگان در شبکه بلاک‌چین باید توافق کنند که پیشنهاد معتبر است، که این روند اعتبار تراکنش‌ها را حفظ می‌کند و احتمال تقلب را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

هرچند این مزایا بلاک‌چین را به گزینه جذابی برای توسعه متاورس تبدیل می‌کند، اما احتمال پذیرش گسترده آن کم است. امنیت NFTها به عوامل خارجی مانند حملات فیشینگ آسیب‌پذیر است. همچنین، هر شکلی که متاورس در نهایت به خود بگیرد، احتمالاً توسط شرکت‌های بزرگ فناوری مانند متا مدیریت می‌شود – شرکت‌هایی که ترجیح می‌دهند اطلاعات شما را در پایگاه داده‌های خودشان ذخیره کنند تا در بلاک‌چین.

اینترنت اشیا (IoT)

اینترنت اشیا اکوسیستمی از دستگاه‌های هوشمند متصل به یکدیگر است. سخت‌افزارهایی مانند لوازم آشپزخانه، کنسول‌های سرگرمی، و سیستم‌های امنیت خانگی همگی می‌توانند در شبکه‌های بی‌سیم به یکدیگر متصل شوند و IoT را تشکیل دهند. از آنجا که برخی متاورس را به‌عنوان ادغام فضای دیجیتال و دنیای فیزیکی می‌بینند، IoT نیز ممکن است نقشی در همگام‌سازی دنیای فیزیکی و مجازی ایفا کند.

یکی از کاربردهای بدیهی IoT، ایمن‌تر کردن کاربران متاورس در محیط‌های فیزیکی‌شان است. در حالی که فردی که از هدست VR استفاده می‌کند درگیر تجربه متاورسی است، احتمالاً از محیط اطراف خود آگاه نیست. دستگاه‌های مجهز به IoT مانند سیستم‌های پایش، سیستم‌های امنیتی و حتی ترموستات‌ها می‌توانند پیام‌هایی به متاورس ارسال کنند و کاربران را از مشکلاتی که باید در دنیای واقعی به آن‌ها توجه کنند، آگاه سازند (برای مثال، زمانی که حیوان خانگی یا کودک به‌طور ناگهانی وارد اتاق می‌شود یا زمانی که کسی قصد ورود غیرمجاز به خانه را دارد).

مدل‌سازی سه‌بعدی

سیستم‌های مدل‌سازی سه‌بعدی می‌توانند نقش مهمی در تجربه متاورسی داشته باشند. مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، برنامه‌های این شرکت را برای ساخت فناوری که بتواند فضای اطراف کاربر متاورس را اسکن و نقشه‌برداری کند، شرح داده است؛ این فناوری ممکن است شامل یک شبکه از دوربین‌ها در خانه آن‌ها باشد.

در تئوری، مدل‌سازی سه‌بعدی می‌تواند تجربه‌ای فیزیکی‌تر در دنیای مجازی به کاربران بدهد. اگر بخواهید در فعالیت‌هایی مانند شمشیربازی یا رقص شرکت کنید در حالی که در فضاهای دیجیتال وقت می‌گذرانید، هدست شما می‌تواند عناصر محیط فیزیکی شما، مانند دیوارها یا مبلمان، را به فضای مجازی وارد کند. این قابلیت می‌تواند تجربه شما را در VR غنی‌تر سازد و به شما کمک کند که حس آگاهی از محیط فیزیکی خود را در دنیای مجازی حفظ کنید.

اهمیت مت@اورس

متاورس از نظر فناوری، اجتماعی و حتی فلسفی اهمیت بسیاری دارد. از منظر فناوری، متاورس پتانسیل پل زدن میان جهان‌های فیزیکی و مجازی را نشان می‌دهد و در عین حال به پیشرفت فناوری‌هایی مانند واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR) و مدل‌سازی سه‌بعدی کمک می‌کند.

اهمیت اجتماعی

به عنوان یک پدیده اجتماعی، متاورس می‌تواند نقطه عطفی باشد که نحوه ارتباط و همکاری آنلاین را تغییر دهد. آواتارهای سفارشی، جلسات در اتاق‌های مجازی و قابلیت‌های بصری جدید (از تصاویر دنیای واقعی گرفته تا مدل‌سازی سه‌بعدی) می‌توانند اینترنت را برای افراد دارای معلولیت کاربرپسندتر کنند، راه‌های جدیدی برای تجارت، سفر، و کار بر روی پروژه‌ها باز کنند، و حتی فرصت‌های یادگیری تعاملی بیشتری برای دانشجویانی که در سراسر جهان حضور دارند، فراهم کنند.

دیدگاه فلسفی

از دیدگاه فلسفی، متاورس می‌تواند تأثیر عمیقی بر درک ما از واقعیت داشته باشد. آیا متاورس اولین گام به سمت نسخه‌ای از “ماتریکس” ماست؟ یا شاید ما در حال حاضر در یک ماتریکس زندگی می‌کنیم و متاورس می‌تواند ما را به اثبات آن نزدیک کند؟ در حالی که این سوالات جذاب و در عین حال خسته‌کننده هستند، نمی‌توان انکار کرد که توسعه متاورس بحث‌های وجودی مختلفی را به همراه دارد.

تأثیر بر سلامت روان

تأثیر متاورس بر سلامت روان نیز مورد توجه قرار دارد. در حالی که طرفداران متاورس مشتاقانه به دنبال کشف فرصت‌های آن هستند، مخالفان نگران اثرات آن بر سلامت روان و درک واقعیت هستند. طبق گزارش مرکز فناوری انسانی، اعتیاد به فناوری آنلاین مشکلاتی مانند کاهش تمرکز و افزایش اضطراب را به وجود آورده است. از این رو، این نگرانی وجود دارد که متاورس ممکن است منجر به مشکلات بیشتری شود. البته، تا زمانی که این فناوری به کمال نرسد، ترس‌ها و امیدها همگی در حد حدس و گمان باقی می‌مانند.

اهمیت متاورس برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها

تأثیر متاورس بر شرکت‌ها و کسب‌وکارها ممکن است بسیار بزرگ باشد. فرصت‌های جدید در تجارت الکترونیک می‌توانند به شرکت‌ها امکان دسترسی آسان‌تر به مشتریان را بدهند؛ این از طریق تبلیغات در مراکز عمومی مجازی متاورس یا حتی ایجاد آواتارهای شرکتی برای تعامل مستقیم با مخاطبان امکان‌پذیر است.

علاوه بر این، همانند هر پیشرفت بزرگ فناوری، پیاده‌سازی متاورس ممکن است به کسب‌وکارها کمک کند تا فرآیندها را بهینه‌سازی کرده، آموزش کارکنان را بهبود بخشیده و روش‌های جدیدی برای همکاری پروژه‌ای ارائه دهند. اگر متاورس موفق شود، تأثیر آن ممکن است به همان اندازه (یا حتی بیشتر از) فناوری هوش مصنوعی (AI) باشد.

چگونه کسب‌وکارها و رهبران تجاری می‌توانند برای متاورس آماده شوند؟

مانند هر فناوری دیگر، کسب‌وکارها باید از نزدیک متاورس و توسعه فعلی آن را دنبال کنند. شروع به ادغام ویژگی‌های متاورس (مانند AR و VR) در روند کاری شرکت نیز می‌تواند گامی در این راستا باشد. در حالی که اکثر شرکت‌ها از IoT و مدل‌سازی سه‌بعدی استفاده می‌کنند، باید تصمیم بگیرند که آیا برای ریسک و سرمایه‌گذاری زودهنگام در فناوری‌های AR و VR آماده‌اند یا منابع خود را در جای دیگری متمرکز می‌کنند.

شرکت‌های فعال در متاورس

شرکت‌هایی مانند متا، مایکروسافت و گوگل سرمایه‌گذاری‌های زیادی در توسعه متاورس کرده‌اند. با این حال، تنها آن‌ها نیستند که این کار را انجام داده‌اند. شرکت‌هایی که در زمینه گرافیک و مدل‌سازی سه‌بعدی یا حتی صنعت بازی‌سازی فعالیت دارند، نیز روی فناوری VR کار کرده و به پیشرفت متاورس کمک می‌کنند. غول‌هایی مانند انویدیا، یونیتی، اپیک گیمز و حتی روبلاکس در میان این شرکت‌ها قرار دارند.

اپل و متا به‌عنوان رقبای اصلی با هدست‌های واقعیت مجازی Apple Vision Pro و Meta Quest 3 شناخته می‌شوند. از سوی دیگر، مدیرعامل اپیک گیمز تمایل خود را برای کمک به ساخت یک دنیای سه‌بعدی پایدار با سرمایه‌گذاری 1.5 میلیارد دلاری دیزنی اعلام کرده است. با این حال، حتی با سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، شرکت‌ها هنوز با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند. بهینه‌سازی بیشتر سخت‌افزار، ارائه نرم‌افزار پایدار و رسیدگی به خطرات احتمالی حفظ حریم خصوصی تنها برخی از موانعی هستند که مهندسان متاورس هنوز باید به آن‌ها پرداخته و حل کنند.

ریسک‌ها و نگرانی‌های حریم خصوصی متاورس

با وجود اینکه متاورس به‌عنوان چشم‌انداز هیجان‌انگیز اینترنت آینده به نظر می‌رسد، همچنان ریسک‌های بسیاری دارد که باید به آن‌ها پرداخته شود.

ریسک‌های متاورس

متاورس به‌عنوان یک پلتفرم جدید، آسیب‌پذیری‌هایی را ممکن است ایجاد کند که کارشناسان امنیت سایبری هنوز آن‌ها را شناسایی نکرده‌اند. این پلتفرم می‌تواند به هکرها و کلاهبرداران اجازه دهد تا داده‌های حساس کاربران را به دست آورند. به‌عنوان مثال، مهاجمان می‌توانند روش‌های جدیدی برای دسترسی به اطلاعات کاربران از طریق آواتارهای آن‌ها ابداع کرده و هویت کاربران را سرقت کنند.

متاورس احتمالاً به‌عنوان جانشین اینترنت، مشکلات کنونی اینترنت مانند آزار و اذیت سایبری، گسترش اطلاعات غلط و آزارهای مجازی را نیز به همراه خواهد داشت.

نگرانی‌های حریم خصوصی در متاورس

شرکت‌های فعال در حوزه متاورس ممکن است روش‌های بیشتری برای جمع‌آوری اطلاعات شخصی کاربران در نظر بگیرند. این امر می‌تواند به آن‌ها قدرت بیشتری برای کنترل زندگی روزمره ما بدهد. با ردیابی حرکات چشم و بدن کاربران، آن‌ها قادر خواهند بود الگوهای رفتاری را شناسایی و از آن‌ها برای تبلیغات شخصی‌سازی شده یا حتی تغییر دیدگاه‌های اجتماعی و سیاسی افراد استفاده کنند. این قابلیت‌ها همچنین ممکن است مورد سوءاستفاده افراد مخرب قرار گیرد.

از آنجا که متاورس کامل هنوز به‌وجود نیامده است، قوانین تنظیم‌کننده حریم خصوصی آن نیز هنوز به تصویب نرسیده‌اند. این موضوع می‌تواند کاربران و امنیت اطلاعات آن‌ها را در معرض خطر قرار دهد. بدون حفاظت مناسب، ایمن‌سازی داده‌ها در متاورس ممکن است به سادگی جلوگیری از اشتراک‌گذاری اطلاعات در فیسبوک نباشد.

متاورس می‌تواند فرصت‌های جدیدی فراهم کند؛ مانند کار از راه دور مؤثرتر و همکاری نزدیک‌تر، اما این آینده تنها در صورتی ممکن است که قوانین مناسب و احترام به حریم خصوصی کاربران توسط شرکت‌ها رعایت شود.

آیا متاورس در حال رشد است؟

چند سال پیش به نظر می‌رسید که متاورس پروژه‌ای ناموفق است. اما افزایش تکنولوژی‌های هوش مصنوعی مولد و یادگیری عمیق جان تازه‌ای به این حوزه بخشیده است و امروز توسعه متاورس با قدرت ادامه دارد. شایعات مربوط به همکاری گوگل با HTC در زمینه توسعه فناوری متاورس و هدف اپیک گیمز برای استفاده از متاورس در موتور Unreal 6، به علاقه‌مندان به متاورس نوید تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیزی را می‌دهد.

عرضه عینک‌های واقعیت مجازی جدید Orion و نسخه ارزان‌تر Meta Quest 3 در سپتامبر ۲۰۲۴ نشان از سرمایه‌گذاری‌های سنگین در فناوری متاورس دارد. مارک زاکربرگ این پیشرفت‌ها را به عنوان بخشی از آینده‌ای هیجان‌انگیز معرفی کرده است.

آینده متاورس

آینده متاورس به عواملی مانند دسترسی‌پذیری، راحتی و قابلیت‌های فنی آن بستگی دارد. اگر متاورس بتواند رابط‌های کاربرپسند و گزینه‌های متنوعی برای کار، ارتباطات اجتماعی و تجارت ارائه دهد، احتمالاً به موفقیت بزرگی دست خواهد یافت. در غیر این صورت، ممکن است پتانسیل آن هرگز به طور کامل محقق نشود.

چالش‌های کلیدی

یکی از موانع بزرگ در راه متاورس، مسئله تعامل‌پذیری است. شرکت‌هایی مانند متا، آمازون و اپل احتمالاً هرکدام هدست‌ها و فضاهای واقعیت مجازی خود را ایجاد خواهند کرد و ممکن است مرزهای مشخصی بین این پلتفرم‌ها وجود داشته باشد، شبیه به سیستم‌عامل‌ها. در نتیجه، ممکن است ایده یک شبکه بزرگ و یکپارچه واقعیت مجازی هیچ‌گاه به حقیقت نپیوندد.

یکی دیگر از مشکلات، اعتماد عمومی به امنیت و حریم خصوصی متاورس است. یک نظرسنجی توسط NordVPN نشان داد که ۵۰٪ از پاسخ‌دهندگان آمریکایی نگران سرقت هویت در متاورس و ۴۵٪ نگران حفاظت از داده‌ها بودند. رفع این تردیدها برای دستیابی به پذیرش گسترده‌ای که حامیان متاورس تصور می‌کنند، ضروری است.

جمع بندی

در نهایت، با وجود سرمایه‌گذاری‌های فزاینده، فناوری متاورس با انتقادات شدیدی نیز مواجه است. راف کوستر، طراح باسابقه بازی، بر این باور است که «جهان‌های مجازی مانند پن‌اپتیکون‌ها (نظریه نظارت کامل) هستند. هرچه بیشتر جهان را دیجیتالی کنیم، قدرت بیشتری را به افرادی که متاورس را مدیریت می‌کنند، واگذار می‌کنیم.» همچنین، تیم کوک، مدیرعامل اپل، نیز نسبت به متاورس تردیدهایی دارد و می‌گوید: «من مطمئن نیستم که مردم عادی بتوانند توضیح دهند متاورس چیست»، که به این موضوع اشاره دارد که کاربران ممکن است این فناوری را درک نکنند یا علاقه‌ای به آن نداشته باشند.

البته، این اظهارات (همراه با اظهارات حامیان متاورس) بیشتر بر اساس حدس و گمان است. فناوری‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) به‌سرعت در حال پیشرفت هستند و عناصر متاورس، به‌ویژه در زمینه سرگرمی و بازی، در حال حاضر نیز حضور دارند. اینکه این جنبش تا چه اندازه پیش خواهد رفت و چه تأثیری بر حریم خصوصی کاربران اینترنت خواهد گذاشت، همچنان نامعلوم است.

سوالات متداول

1. متاورس چیست؟
   • متاورس یک محیط مجازی است که در آن کاربران می‌توانند با یکدیگر ملاقات کنند، ایده‌ها را به اشتراک بگذارند، خلق کنند و در فضای دیجیتال به کاوش بپردازند.
2. چه فناوری‌هایی پایه‌گذار متاورس هستند؟
   • واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، بلاک‌چین و اینترنت اشیا (IoT) از فناوری‌های کلیدی متاورس به شمار می‌روند.
3. چگونه می‌توان به متاورس دسترسی پیدا کرد؟
   • برای دسترسی به متاورس، کاربران می‌توانند از طریق هدست‌های VR، کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند و سایر دستگاه‌های متصل به اینترنت به آن وارد شوند.
4. مزایای متاورس چیست؟
   • متاورس امکان تعاملات اجتماعی، کار از راه دور، آموزش مجازی و تجربه‌های سرگرم‌کننده‌ای مانند کنسرت‌های آنلاین را فراهم می‌آورد.
5. آیا متاورس مشکلات امنیتی دارد؟
   • بله، نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی، امنیت داده‌ها و احتمال بروز جرایم سایبری در متاورس وجود دارد.
6. واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
   • AR عناصر مجازی را به دنیای واقعی اضافه می‌کند، در حالی که VR کاربران را به‌طور کامل در یک محیط دیجیتال غوطه‌ور می‌کند.
7. چگونه بلاک‌چین در متاورس مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
   • بلاک‌چین به کاربران این امکان را می‌دهد که دارایی‌های دیجیتال خود را به‌صورت امن تملک و معامله کنند و همچنین زمین‌های مجازی و آثار هنری را خریداری کنند.
8. متاورس چه کاربردهایی دارد؟
   • متاورس کاربردهای متنوعی از جمله کسب‌وکار، سرگرمی، آموزش و ارتباطات اجتماعی را در بر می‌گیرد.
9. آیا متاورس به‌طور کامل عملیاتی است؟
   • خیر، متاورس هنوز در حال توسعه است و بسیاری از تجربیات آن در پلتفرم‌های مختلف به‌صورت جداگانه موجود هستند.
10. آیا متاورس می‌تواند بر روی روابط اجتماعی تأثیر بگذارد؟

• بله، متاورس می‌تواند روش‌های جدیدی برای ارتباطات اجتماعی ارائه دهد و تعاملات انسانی را در دنیای دیجیتال بهبود بخشد.